II K 390/20 - wyrok Sąd Rejonowy w Raciborzu z 2021-01-19
Sygn. akt II K 390/20
PR 1 Ds 168.2020
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 stycznia 2021r.
Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział II Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Monika Mańka
Protokolant: Anna Maleika
Prokurator: ./.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 16 listopada 2020 roku, 25 listopada 2020 roku, 3 grudnia 2020 roku, 11 stycznia 2021 roku, 19 stycznia 2021 roku
sprawy:
B. B.
c. G. i E.
ur. (...) w R.
oskarżonej o to, że:
w dniu 13 stycznia 2020r. w R., w celu udaremniania wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w G., I Wydział Cywilny sygn. akt (...), usunęła spod zajęcia komornika sądowego dokonanego w sprawie o sygn. akt KM (...) samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...), poprzez niedostarczenie go na wyznaczony termin licytacji komorniczej, udaremniając w ten sposób zaspokojenie swojego wierzyciela D. R.,
tj. o czyn z art. 300 § 2 k.k.
1. uniewinnia oskarżoną B. B. od popełnienia zarzucanego jej czynu;
2. na zasadzie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.
Sędzia:
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 390/20 |
||||||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||||||
1. USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||||||
0.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||||||
1. |
B. B. |
B. B. została oskarżona o to, że w dniu 13 stycznia 2020r. w R., w celu udaremniania wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w G., I Wydział Cywilny sygn. akt (...), usunęła spod zajęcia komornika sądowego dokonanego w sprawie o sygn. akt KM (...)samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...), poprzez niedostarczenie go na wyznaczony termin licytacji komorniczej, udaremniając w ten sposób zaspokojenie swojego wierzyciela D. R., tj. o przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. |
||||||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
Nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w G. z dnia 11.04.2019r., sygn. (...), oskarżona B. B. została zobowiązana do zapłaty D. R., kwoty 8.670 złotych wraz z odsetkami ustawowymi oraz kosztami sądowymi. W dniu 24 września 2019r., w sprawie o sygn. (...), Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w R. S. K. (1) dokonał zajęcia należącego do oskarżonej samochodu osobowego marki S. (...) o nr rej. (...) pozostawiając go pod dozorem oskarżonej. Na dzień 13 stycznia 2020 roku została wyznaczona licytacja w/w pojazdu za cenę wywoławczą stanowiącą ¾ jego wartości szacunkowej, tj. 6.000 złotych. Rękojmia została złożona przez siedem osób. Zawiadomienie o terminie licytacji oskarżona otrzymała w dniu 16.12.2019r. W dniu licytacji, w kancelarii Komornika, oskarżona złożyła pisemne oświadczenie, iż mąż udał się w/w samochodem do pracy w Austrii zobowiązując się jednocześnie do dostarczenia pojazdu na kolejny termin licytacji po 21 stycznia 2020r. Z uwagi na brak pojazdu, komornik wyznaczył drugi termin licytacji, gdzie cena wywoławcza stanowiła ¾ jego wartości szacunkowej. Pierwotnie miała ona odbyć się w marcu, ale z uwagi na zagrożenie epidemiczne, została przeprowadzona w czerwcu 2020 roku. Z uwagi, iż samochód nie został wówczas sprzedany, został wyznaczony kolejny termin licytacji z ceną wywoławczą ½ wartości szacunkowej, tj. 4.000 złotych. B. B. ma 40 lat, pracuje, jest mężatka posiadającą na utrzymaniu dwoje dzieci. Dotychczas niekarana. W czasie popełnienia zarzucanego czynu miała zachowaną zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. |
nakaz zapłaty z dnia 11.04.2019r. |
k.3 |
||||||||||||||||
protokół zajęcia |
k.27 |
|||||||||||||||||
obwieszczenie o licytacji informacja Komornika |
k.28 k.95 |
|||||||||||||||||
oświadczenie oskarżonej |
k.31 |
|||||||||||||||||
zeznania świadka S. K. (2) |
k. 101 |
|||||||||||||||||
zeznania świadka D. R. |
k. 17-18 |
|||||||||||||||||
wyjaśnienia oskarżonej B. B. |
k. 37,88 |
|||||||||||||||||
protokół licytacji z dnia 13.01.2020r. |
k.100 |
|||||||||||||||||
opinia sądowo psychiatryczna |
k.53-55 |
|||||||||||||||||
karta karna |
k. 105 |
|||||||||||||||||
0.1. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||||||
1. |
B. B. |
w dniu 13 stycznia 2020r. w R., w celu udaremniania wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego w G., I Wydział Cywilny sygn. akt (...), usunęła spod zajęcia komornika sądowego dokonanego w sprawie o sygn. akt (...), samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...), poprzez niedostarczenie go na wyznaczony termin licytacji komorniczej, udaremniając w ten sposób zaspokojenie swojego wierzyciela D. R., tj. o przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. |
||||||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
xxx |
xxx |
xxx |
||||||||||||||||
2. OCena DOWOdów |
||||||||||||||||||
0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||
1. |
Wyjaśnienia oskarżonej B. B. |
Oskarżona przyznała, iż prowadzone było wobec niej postępowanie egzekucyjne w trakcie którego Komornik dokonał zajęcia ruchomości w postaci samochodu marki S. (...) o nr rej. (...). Ponieważ w czasie wyznaczonej licytacji, jej mąż pojechał w/w pojazdem do Austrii, gdzie miał dokonać wyceny schodów (oskarżona prowadzi firmę o takim profilu działalności), poinformowała Komornika, że z powyższych przyczyn nie może dostarczyć samochodu w dniu 13.01.2020r. Dodatkowo w kancelarii komorniczej złożyła oświadczenie na tę okoliczność zobowiązując się jednocześnie do dostarczenia pojazdu na kolejny termin licytacji. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej, ponieważ znajdują one potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, w szczególności dokumentacji postępowania egzekucyjnego, a także zeznaniach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w R. S. K. (2), który przyznał, iż oskarżona uprzedzała go, że nie może dostarczyć samochodu na wyznaczony termin licytacji, a także złożyła w jego kancelarii stosowne oświadczenie w tej sprawie. Wyjaśnienia B. B. korespondują także z zeznaniami pokrzywdzonej D. R.. |
||||||||||||||||
2. |
Zeznania świadka D. R. |
Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania pokrzywdzonej, która jako wierzycielka oskarżonej zainicjowała postępowanie sądowe, a następnie egzekucyjne przeciwko B. B.. Relacja świadka znalazła potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, w szczególności dokumentacji komorniczej. |
||||||||||||||||
3. |
Zeznania świadka S. K. (2) |
Sąd uznał za wiarygodne zeznania Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w R., który opisał przebieg kolejnych licytacji zajętej ruchomości oskarżonej. Wskazał, iż z uwagi na fakt, że pierwsza licytacja nie doszła do skutku ponieważ oskarżona nie dostarczyła samochodu, wyznaczył kolejny jej termin za taką samą cenę wywoławczą, tj. ¾ wartości pojazdu, który oszacowano na kwotę 8.000 złotych. Relacja świadka znajduje potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji. |
||||||||||||||||
4. |
karta karna, dokumentacja z postępowania egzekucyjnego, opinia sądowo psychiatryczna |
Sąd uznał za wiarygodne przedłożone do akt dokumenty z uwagi na to, że ich forma oraz treść nie powodują wątpliwości co do ich autentyczności oraz rzetelności. Dokumenty te zostały wystawione przez odpowiednie podmioty, w zakresie ich kompetencji, a żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności. Także opinię sądowo-psychiatryczną Sąd ocenił jako pełną i logiczną uznając, iż wnioski z niej wynikające zostały sformułowane w sposób jasny i jednoznaczny. Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek podstaw do ich zakwestionowania. |
||||||||||||||||
0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||
xxx |
xxx |
X. |
||||||||||||||||
xxx |
xxx |
X. |
||||||||||||||||
3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||||||
☐ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||||||
xxx |
||||||||||||||||||
☐ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||||||
xxx |
||||||||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||
xxx |
||||||||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||
xxx |
||||||||||||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
1. |
B. B. |
|||||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||||||
Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, iż nie zostały zrealizowane znamiona podmiotowe przestępstwa zarzucanego oskarżonej w postaci umyślności jej działania. Wskazać bowiem należy, iż karalność zachowania o jakim mowa w art. 300 § 2 k.k., została sprowadzona do zachowania umyślnego. Jest to przestępstwo kierunkowe co oznacza, że sprawca działa w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego skutkującego egzekucją z majątku dłużnika. Z powyższego wynika również, iż jest to występek o charakterze skutkowym, a skutkiem jest właśnie udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia roszczeń wierzyciela. W niniejszej sprawie, stan faktyczny nie budził wątpliwości. Oskarżona przyznała, iż nie dostarczyła zajętego samochodu na dzień licytacji o czym wcześniej uprzedziła komornika, a także – w jego kancelarii, złożyła oświadczenie w tej sprawie, zobowiązując się jednocześnie do przekazania pojazdu po 21 stycznia 2020r. Na kolejny termin licytacji - pierwotnie wyznaczony w marcu 2020r., a ostatecznie w czerwcu 2020r., samochód został przez nią dostarczony i ostatecznie sprzedany na trzeciej aukcji. Istotą niniejszej sprawy było zatem ustalenie czy oskarżona, niedostarczając na wyznaczony termin licytacji komorniczej zajętej ruchomości, a to samochodu osobowego marki S. (...) o nr rej. (...), działała z zamiarem bezpośrednim kierunkowym udaremnienia wykonania orzeczenia w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w G. z dnia 11.04.2019r., sygn. (...) i czy powyższym działaniem, udaremniła zaspokojenie swojego wierzyciela - pokrzywdzonej D. R.. Jak bowiem stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. II KK 336/06, (publ. Prok. i Pr.-wkł. 2007, nr 12, poz. 10) „ jeżeli (uwzględniając materialny charakter przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k.) czynność rozporządzająca zajętym mieniem dłużnika nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to pomimo wypełnienia pozostałych znamion stypizowanego w tym przepisie występku (…) brak znamienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela powoduje, że nie można uznać, że doszło do popełnienia przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k.”. Podobnie wypowiedział się także Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 28 czerwca 2018r., sygn. II AKa 49/18, czy Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 listopada 2013r., sygn. II AKa 350/13. W ocenie Sądu nie sposób zasadnie stawiać B. B. zarzutu, iż działała z zamiarem kierunkowym niewykonania orzeczenia sądowego i to nawet przyjmując, że swoim zachowaniem zrealizowała znamię „ usunięcia” zajętej ruchomości, które oznacza postępowanie polegające na zmianie miejsca przechowywania składników majątkowych (Mozgawa Marek (red.), Kodeks karny. Komentarz, Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 461; Majewski [w:] Zoll III, s. 721). O ile bowiem oskarżona rzeczywiście nie dostarczyła na wyznaczony termin licytacji zajętego samochodu, to jednak okoliczność, iż przed jej terminem, a także w dniu 13 stycznia 2020 roku, pisemnie powiadomiła organ egzekucyjny o przyczynach takiego stanu rzeczy zobowiązując się jednocześnie w konkretnej dacie pojazd dostarczyć, powoduje, iż nie sposób zasadnie zarzucać jej działania ukierunkowanego na udaremnienie wykonania orzeczenia sądowego. Oczywiście, powyższe nie usprawiedliwia zachowania oskarżonej, która była obowiązana samochód dostarczyć w wyznaczonym przez komornika terminie, niemniej jednak nie może być ono traktowane jako działanie w złej woli przy wykonaniu prawomocnego nakazu zapłaty. Oskarżona miała świadomość, iż prowadzone jest przeciwko niej postępowanie egzekucyjne, a zajęty samochód zostanie wystawiony na licytację. W ocenie Sądu, niedostarczenie go na aukcję w dniu 13 stycznia 2020 roku było wynikiem nie tyle działania ukierunkowanego na określony, przestępczy cel, a konsekwencją wcześniejszego zobowiązania powziętego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Za powyższym przemawia to, iż w złożonym oświadczeniu, B. B. wskazała, gdzie zajęty samochód się znajduje, kto go użytkuje i kiedy będzie z powrotem w kraju. Co więcej, jak zeznał Komornik Sądowy S. K. (1), na kolejną licytację samochód został przez oskarżoną dostarczony bez żadnych problemów. Warto w tym miejscu przytoczyć orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 lutego 2018 r., sygn. II AKa 519/17, (publ. LEX nr 2490249) w którym Sąd ten stwierdził, iż „(…) ustawa wymaga, ażeby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, polegający na udaremnieniu wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, co wyłącza możliwość popełnienia tego przestępstwa z zamiarem ewentualnym”. Pozostaje zatem kwestia skutku w postaci udaremnienia - jak przyjął oskarżyciel, lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela. Wskazać należy, iż co prawda, jak wynika z protokołu licytacji ruchomości z 13.01.2020r. (k.100), rękojmię wpłaciło siedem osób, to powyższe nie oznacza jednak, iż ostatecznie samochód zostałby zakupiony już w czasie pierwszej aukcji. Jest to tym bardziej prawdopodobne, iż jak zeznał S. K. (1), z uwagi na fakt, że do licytacji nie doszło, został wyznaczony jej drugi termin co istotne – także z ceną wywoławczą ¾ wartości ceny szacunkowej pojazdu, (a więc taką samą jak w czasie licytacji styczniowej). Samochód jednak nie został sprzedany, co ostatecznie nastąpiło w czasie trzeciej aukcji, kiedy cena wywoławcza wyniosła 50% jego wartości. Z powyższego wynika zatem, iż nie sposób twierdzić, że zachowanie oskarżonej, która w dniu 13 stycznia 2020r. nie dostarczyła zajętej ruchomości na licytację, udaremniło zaspokojenie wierzycielki D. R., mając zwłaszcza na uwadze, iż jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. II KK 336/06, (publ. Prok. i Pr.-wkł. 2007, nr 12, poz. 10) „ przez "udaremnienie zaspokojenia wierzyciela" rozumieć należy wyłącznie całkowite uniemożliwienie zaspokojenia jego roszczenia - wierzyciel nie znajdzie zaspokojenia nawet w części (…)”. Podobnie rozumienie znamienia „udaremnienia” przyjmowane jest także w doktrynie (tak: Mozgawa Marek (red.), Kodeks karny. Komentarz, Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV, A. Michalska-Warias (w:) T. Bojarski (red.), A. Michalska-Warias, J. Piórkowska-Flieger, M. Szwarczyk, Kodeks..., s. 757). O ile zatem w tej konkretnej sytuacji mówić można o pewnym opóźnieniu w zaspokojeniu roszczenia pokrzywdzonej, to z pewnością nie o jego udaremnieniu. Innymi słowy czynność rozporządzająca majątkiem dłużnika – w tej sytuacji niedostarczenie zajętego samochodu na termin pierwszej licytacji komorniczej, nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, a zatem w myśl cytowanych wyżej orzeczeń, nie można mówić o realizacji znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. |
||||||||||||||||||
4. KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie |
||||||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||
xxx |
xxx |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
5. 1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||
xxx |
xxx |
xxx |
xxx |
|||||||||||||||
1.6. inne zagadnienia |
||||||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||||||
xxx |
||||||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||
2. |
Konsekwencją rozstrzygnięcia merytorycznego było orzeczenie o kosztach postępowania. Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami postępowania w sprawie Sąd obciążył Skarb Państwa. |
|||||||||||||||||
6. 1Podpis |
||||||||||||||||||
Sędzia Sądu Rejonowego Monika Mańka |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Raciborzu
Osoba, która wytworzyła informację: SSR Monika Mańka
Data wytworzenia informacji: